1. ایده‌پردازی و داستان‌نویسی
اولین قدم هر پروژه انیمیشن، داشتن یک ایده یا داستان جذاب است. در این مرحله باید موضوع، پیام و نوع روایت مشخص شود. داستان‌نویسی شامل نوشتن سناریو، دیالوگ‌ها و شرح صحنه‌هاست. این سند مبنای همه مراحل بعدی است.
2. ساخت استوری‌بورد (Storyboard)
استوری‌بورد مجموعه‌ای از تصاویر ساده است که روند داستان را به صورت فریم به فریم نمایش می‌دهد. این مرحله کمک می‌کند تا ایده‌های داستانی به تصویر کشیده شوند و ترتیب سکانس‌ها و حرکت‌ها مشخص شود. همچنین برای برنامه‌ریزی زمان‌بندی و چیدمان دوربین‌ها بسیار مهم است.
3. طراحی کاراکتر و محیط (Character & Environment Design)
در این مرحله، طراحی دقیق کاراکترها، پس‌زمینه‌ها و اشیاء مورد نیاز انجام می‌شود. طراحی‌ها معمولاً به صورت طرح‌های دوبعدی یا مدل‌های سه‌بعدی هستند و باید استایل و شخصیت هر عنصر با داستان هماهنگ باشد.
4. ساخت مدل‌ها (Modeling) — مخصوص انیمیشن سه‌بعدی
اگر انیمیشن سه‌بعدی باشد، مدل‌سازی شامل ساخت مدل‌های سه‌بعدی کاراکترها و محیط‌ها در نرم‌افزارهایی مانند Blender یا Maya است. مدل‌ها باید جزئیات کافی برای انیمیشن داشته باشند و برای متحرک‌سازی آماده شوند.
5. ریگینگ (Rigging)
ریگینگ به معنای ایجاد اسکلت و ساختار حرکتی برای مدل‌های سه‌بعدی است. در این مرحله، استخوان‌ها و مفاصل به مدل اضافه می‌شود تا بتوان آن را متحرک کرد. برای انیمیشن دوبعدی هم گاهی از ریگینگ دیجیتال استفاده می‌شود.
6. انیمیت (Animation)
در این مرحله حرکت کاراکترها و اشیاء طراحی می‌شود. انیماتورها فریم به فریم یا با استفاده از ابزارهای حرکتی، صحنه‌ها را جان می‌دهند. برای این کار از تکنیک‌هایی مانند فریم به فریم، اینترپولیشن و حرکت براساس کی‌فریم استفاده می‌شود.
7. نورپردازی و تنظیم صحنه (Lighting & Scene Setup)
در انیمیشن سه‌بعدی، نورپردازی برای ایجاد جو، تاکید بر جزئیات و افزایش واقع‌گرایی اهمیت زیادی دارد. حتی در انیمیشن دوبعدی هم تنظیم رنگ و سایه‌زنی روی طراحی‌ها انجام می‌شود تا فضای مناسب خلق شود.
8. رندرینگ (Rendering)
رندرینگ فرآیند تبدیل صحنه‌های انیمیشنی به تصاویر یا فریم‌های نهایی است. این مرحله ممکن است زمان‌بر باشد، به خصوص در انیمیشن سه‌بعدی که هر فریم نیازمند پردازش دقیق نور، سایه و متریال‌هاست.
9. افکت‌ها و ویرایش نهایی (Compositing & Post-Production)
پس از رندر، تصاویر وارد مرحله کامپوزیت می‌شوند؛ یعنی ترکیب لایه‌های مختلف، اضافه کردن افکت‌های بصری، اصلاح رنگ و تنظیم نهایی. این کار با نرم‌افزارهایی مانند After Effects انجام می‌شود.
10. صداگذاری (Sound Design)
صداگذاری شامل ضبط و ویرایش دیالوگ‌ها، موسیقی، افکت‌های صوتی و صدای پس‌زمینه است. صدا یکی از عناصر کلیدی برای ایجاد حس و زندگی در انیمیشن است.
11. مونتاژ نهایی (Editing)
در این مرحله، ویدئوهای انیمیشنی، صداها و موسیقی‌ها به هم متصل شده و به شکل نهایی تدوین می‌شوند. تنظیم سرعت، هماهنگی صدا و تصویر و افزودن زیرنویس یا عنوان‌ها انجام می‌شود.
12. خروجی و انتشار (Export & Distribution)
در نهایت، انیمیشن نهایی با فرمت مناسب برای پخش در شبکه‌های تلویزیونی، سینما، وب‌سایت یا شبکه‌های اجتماعی خروجی گرفته می‌شود و آماده انتشار است.
13. پیش‌تولید (Pre-production)
پیش‌تولید یکی از مهم‌ترین بخش‌های پروژه انیمیشن است که شامل برنامه‌ریزی، تهیه منابع و آماده‌سازی همه چیز برای تولید می‌شود. در این مرحله، علاوه بر داستان‌نویسی و استوری‌بورد، باید بودجه، زمان‌بندی، نیروی انسانی و تجهیزات مشخص شوند. همچنین نمونه‌کارهای اولیه مثل طرح‌های مفهومی (Concept Art) تولید می‌شود تا دید دقیق‌تری از پروژه به دست بیاید.
14. ساخت انیمیشن دوبعدی با تکنیک‌های مختلف
در انیمیشن دوبعدی، روش‌های مختلفی برای انیمیت کردن وجود دارد:
فریم به فریم (Frame-by-frame): هر فریم به صورت دستی کشیده می‌شود که بیشتر در انیمیشن‌های سنتی استفاده می‌شود.
انیمیشن اسکلت‌بندی (Rig-based animation): مانند انیمیشن سه‌بعدی، کاراکترها با اسکلت دیجیتال حرکت می‌کنند و کار سرعت تولید را بالا می‌برد.
انیمیشن با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی: مانند Toon Boom Harmony، Adobe Animate، که امکانات متنوعی برای طراحی و انیمیت کردن فراهم می‌کنند.
15. انیمیشن سه‌بعدی پیشرفته
در انیمیشن سه‌بعدی، علاوه بر مراحل مدل‌سازی و ریگینگ، می‌توان از تکنیک‌های پیشرفته مانند Motion Capture (ضبط حرکت) استفاده کرد. این تکنولوژی حرکت واقعی بازیگر را ضبط و به کاراکتر سه‌بعدی منتقل می‌کند تا حرکات طبیعی‌تر و واقع‌گرایانه‌تر شوند.
16. شبیه‌سازی فیزیکی و جلوه‌های ویژه
شبیه‌سازی‌هایی مانند حرکت مو، پارچه، مایعات و آتش، برای واقعی‌تر کردن انیمیشن ضروری‌اند. این جلوه‌ها با نرم‌افزارهایی مثل Houdini یا بخش‌هایی از Blender انجام می‌شود.
17. بازبینی و اصلاحات (Review & Feedback)
پس از تولید هر بخش، معمولاً تیم پروژه، کار را بازبینی می‌کند و اصلاحات لازم را پیشنهاد می‌دهد. این فرآیند در چند مرحله تکرار می‌شود تا کار به بهترین شکل برسد.
18. آماده‌سازی برای توزیع (Distribution Preparation)
بسته به نوع پلتفرم انتشار (تلویزیون، سینما، وب)، انیمیشن ممکن است نیاز به فرمت‌ها و کیفیت‌های مختلف داشته باشد. مثلاً ویدئوهای مخصوص اینستاگرام سایز و مدت زمان متفاوتی دارند نسبت به ویدئوهای سینمایی.
